गाउखाने कथाको सङग्रह

१ बाबु एउटै भए पनि पाँच भाई छोरा
ति पाँचको घर पाँच तर एक द्वार - के हो ?

२ प्राए जसो सबै पाल्छन काटी खान हुन्न
नयाँ मानिस कोही आए सिधै पस्न दिन्न - के हो ?

३ उसले बोल्दा सबै सुती सुती सुन्छन कुरा
सबै बुझ्न सके मानिस ज्ञानी हुन्छन - के हो ?

४ भुँडी भरी झोल हाली अनी हावा भर्छन
मुखबाट बान्ता आए सलाई कोरी झोस्छन - के हो ?

५ प्राए हुन्छ जङलमा घर द्वार छैन एकै छिन
चुप लागि बस्ने पनि होइन - के हो ?

६ हात खुट्टा केही छैन जता सुकै जान्छ
बोल्ने मुख नभए पनि गोप्य कुरा खोल्छ - के हो ?

७ जती धेरै भए पनि धेरै कहिले हुन्न
त्यसको लोभले मानिसलाई कहिले छोड्ने छैन के हो ?

८ मन चोर्ने मायालु ति राती राती आउछिन
उज्यालो हुन नपाउदै कुन्नी कता जान्छिन के हो ?

९ कम्मर कसी काम गर्ने हाम्री घरकी नानी
जति पछि हुँदै गयो उति हुन्छिन सानी - के हो ?

१० सानो सानो ओडारमा सेता भेडा बाख्रा
पाको उमेर भए पछि लाग्छन एत्र तत्र - के हो ?

११ सफा चिज चाहिदैन फोहरमा बस्छ
रात भरि आहार खोजी दिन भरि लुक्छ - के हो र ?

१२ घुम्ने मेरो काम हो सधैं भरि घुम्छु
पानी खान पाए भने आराम सँग सुत्छु - के हो ?

१३ लामो लामो लहरमा फल्ने मिठो फल
खादा भने मुख भरी हुन्छ जलै जल - के हो ?

१४ सानी सानी नानी मिली बटुलेको खाना
पाए सम्म सबै खान्छन मिठो मानीकन के हो ?

१५ मानिसको व्यबहारमा ठुलो काम दिन्छ
तल माथि पर्‍यो भने ज्यानै पनि लिन्छ - के हो ?

१६ जती धेरै खाए पनि बढी हुने होइन
बरु उल्तै मिल्दै जान्छ खाने लाई चैन - के हो ?

१७ दिन भरि कुन्नी कता मस्त सँग सुत्छ
रात पर्दा बत्ती बाल्दै गाउ गाउ डुल्छ - के हो ?

(उत्तर: १ - हत्केला , २ - कुकुर , ३ - रेडियो , ४ - स्टोभ बालेको , ५ - बाँदर , ६ - चिठ्ठी , ७ - धन सम्पत्ति , ८ - सपना , ९ - कुचो , १० - दात, ११ - लामखुट्टे , १२ - घडी , १३ - अङ्गुर , १४ - मह , १५ - बलेको स्टोभ , १६ - बिद्या , १७ - जुनकिरी )

 http://kyamazza.blogspot.com/

एकछि रमाइलो गरौ

1 न पाउनेले केरा पाको चियामा चोपेर खाको
२ पण्डितको टुप्पी न एन्टिना न एरिएल
३ भन्सारमा सुन छ लिन गए हुन्छ
४ अर्थ न बर्थको पप गीत गाई , घर छ झुपडी घाटीमा टाई
५ आमा बाबुको मन छोरा छोरी माथि , छोरा छोरीको मन डिङगो जुत्ता माथि
६ जसले बियर फोर्छ , उसको हात गनाउछ ।
७ नशा भनेको सुर्तीले पनि दिन्छ ।
८ आफ्नै छोरी नखर्माउली टन्नेरीलाई दोष
९ खुस्किन लागेको हाकिमलाई पिउनले पनि लखेट्छ
१० १२ छोरा १३ नाती , बुढोको मन तरुनी माथि
११ मनको लद्दु बियर सँग खा
१२ जाडो भयो राती अनी बुढी ताती
१३ जस्ता लाई तेस्तै पाउरोटीलाई निस्तै
१४ जुन नेता आए पनि घुस खान नछाड्ने
१५ कस्ता कस्ता कहाँ गए मुसाको बच्चा दरबारमा 

http://kyamazza.blogspot.com/

नेपाली उखान टुक्काहरु

१ जब भयो राती अनी बुढी ताती
२ नाच्न नजान्ने आँगन टेढो
३ ओरालो लागेको मृगलाई बाच्छाले पनि लखेत्छ
४ जुन जोगी आए पनि कानै चिरेको
५ नजाने गाउको बाटो नसोध्नु
६ नपाउनेले केरा पायो बोक्रै सुद्द खायो
७ मेरो गोरुको बार्है टक्का
८ हाती आयो हाती आयो फुस्सा
९ पसुपतिको यात्रा सिद्राको ब्यापार
१० बारह छोरा तेरह नाती बुढाको धोक्रो काधै माथि
११ बच्चा पाउनु कहिले कहिले भोटो सिउनु अहिले
१२ मर्ने बेलामा हरियो काँक्रो
१३ मरेको बिरालो काखी च्यापेर ठिमी जाने बाटो सोध्छ
१४ अकबरी सुनलाई कसी लगाउन पर्दैन
१५ जो चोर उसको ठुलो सोर
१६ रात भरी करायो दक्षिणा हरायो
१७ जस्तो लाई त्यस्तै ढिडो लाई निस्तै
१८ असारमा आँखा फुटेको गोरुले जहिले पनि हरियो देख्छ
१९ मुखमा राम राम बगलिमा छुरा
२० सुर्यलाई बत्ती देखाउन पर्दैन
२१ जुन गोरुको सिङ छैन उसको नाम तिखे
२२ चिनी पनि धेरै खायो भने तितो हुन्छ
२३ मान्छे हेर्दा केटा केटी कुरा गर्छ जेठी
२४ भैंसीको कानमा बिन बजाएर के गर्नु
२५ खुकुरी भन्दा कर्द जान्ने
२६ अर्काको आङमा जुम्रा हिंडेको देखने आफ्नो आङमा भैंसी हिंडेको नदेखने
२७ कही न पाई छालाको टोपी लाई
२८ बाँदरको पुच्छर लौरो न हतियार
२९ बुझ्नेलाई श्रिखण्ड नबुझ्ने लाई खुर्पाको बिड
३० कुकुरको पुच्छर बारह बर्ष सम्म ढुङ्गामा राखे पनि बाङगो को बाङगै
३१ बाहुनले च्याउ खाए पो च्याउको स्वाद पाउछ
३२ चोक्ता खान गएको बुढी झोलमा डुबेर मरी
३३ हुने बिरुवाको चिल्लो पात नहुने बिरुवाको खस्रो पात
३४ कानो गोरुलाई औसी न पुर्ने
३५ घाटी हेरी हाड निल्नु
३६ खाने मुखलाई जुँगाले छेक्दैन
३७ खाउ भने दिन भरिको सिकार नखाउ भने कान्छा बाउको अनुहार
३८ पैसा देखे पछी महादेबको पनि तीन नेत्र
३९ हगी सक्यो दैलो देख्यो
४० अचानाको पिर खुकुरिले जान्दैन
४१ हाती छिर्यो पुच्छर अड्क्यो
४२ भिर बाट लड्ने गोरु लाई राम राम भन्न सकिन्छ काँध हाल्न सकिदैन
४३ अजिङगरको अहारा दैबले पुर्याउछ
४४ मामाको घोडामा भान्जाको ही ही
४५ १०० सुनारको १ लोहारको
४६ नमिच्चिने पिङग को सय झट्का ]
४७ ताक परे तिवारी नत्र गोतामे
४८ खिस्स बुढी निच्च दात
४९ घातिमा अड्केको दाँत न निल्नु न ओकल्नु
५० कुन्ताको बुहारी भातमास खाको

"यात्री"

कुन मन्दिरमा जान्छौ यात्री, कुन मन्दिरमा जाने हो?
कुन सामग्री पुजा गर्ने, साथ कसोरी लाने हो?
मानिसहरूको काँध चढी, कुन देवपुरीमा जाने हो?

हाडहरूका सुन्दर खम्बा, मांसपिण्डका दिवार !
मस्तिष्कको यो सुनको छाना, इन्द्रियहरूका द्वार !
नसा-नदीका तरल तर, मन्दिर आफू अपार !
कुन मन्दिरमा जान्छौ यात्री, कुन मन्दिरको द्वार ?

मनको सुन्दर सिंहासनमा, जगदिश्वरको राज !
चेतनाको यो ज्योति हिरण्यमय, उसको शिरको ताज !
शरिरको यो सुन्दर मन्दिर, विश्वक्षेत्रको माझ।

भित्र छ ईश्वर बाहिर आँखा, खोजी हिड्छौ कुन पुर?
ईश्वर बस्तछ गहिराइमा, सतह बहन्छौ कति दुर?
खोजी गर्छौ हृदय लगाऊ, बत्ति बाली तेज प्रचुर ?

साथी यात्री बीच सडकमा, ईश्वर हिड्छ साथ
चुम्दछ ईश्वर काम सुनौला, गरिरहेका हात
छुन्छ तिलस्मी करले उसले, सेवकहरूको साथ ।

सडक किनार गाउँछ ईश्वर, चराहरूको तानामा
बोल्दछ ईश्वर मानिसहरूका, पिडा, दु:खको गानामा
दर्शन किन्तु कहिँ दिँदैन, चर्म-चछुले कानामा ।
कुन मन्दिरमा जान्छौ यात्री, कुन नव-देश बिरानामा?

फर्क फर्क हे ! जाऊ समाऊ, मानिसहरूको पाउ !
मलम लगाऊ आर्तहरूको, चहराइरहेको घाउ
मानिस भइ ईश्वरको त्यो, दिव्य मुहार हँसाऊ ।।

लक्ष्मी प्रसाद देवकोटा

बतास ठूलै अब चल्न थाल्यो

बतास ठूलै अब चल्न थाल्यो
इमानको त्यो रुख ढल्न थाल्यो

यता न आउ म त अग्निज्वाला
फलाम भन्ने पनि गल्न थाल्यो

गुलाव भन्ने कि गुराँस भन्ने
नयाँ-नयाँ रङ बदल्न थाल्यो

चलाख ठान्थौं भन आज के भो ?
न जिन्दगीले पनि छल्न थाल्यो

म देख्छु धूँवा न भनेर के भो ?
यहाँ कसैको दिल जल्न थाल्यो ।

शीतल कदम्बेनी

 

घुम्ने मेचमाथि अन्धो मान्छे

दिनभरि
सुकेको बाँसझै
आफ्नो खोक्रोपनमाथि
उँघेर,
पछुताएर,
दिनभरि
रोगी मलेवाझै
आफ्नो छाती आफ्नो चुच्चोले ठुँगेर,
घाउहरु कोटयाएर;

दिनभरि
सल्लाघारीझै एकलासमा
अव्यक्त वेदनाले सुँक्क-सुँक्क रोएर;
दिनभरि
पाते च्याउझैं
धरती र आकाशको विशालतादेखि टाढा
एउटा सानो ठाउँमा आफ्नो खुट्टा गाडेर,
एउटा सानो छाताले आफुलाई ढाकेर
साँझमा
जब नेपाल खुम्चिएर काठमाडौं
काठमाडौं डल्लिएर नयाँ सडक
र नयाँ सडक - असङ्ख्य मानिसका पाउमुनि कुल्चिएर,
टुक्रिएर,
अखबार, चिया र पानको पसल बन्छ,
किसिम-किसिमका पोशाकमा
ओहोर-दोहोर गर्छन् थरीथरीका हल्लाहरु
फुल पारेको कुखुराझै कराउँदै
हिंड्छन् अखबारहरु
र ठाउँ-ठाउँमा अन्धाकार पेटीमा उक्लिन्छ
मोटरहरुको प्रकाशदेखि तर्सेर
अनि असंख्य मौरीको भुन्भुन् र डसाइदेखि आत्तिएर
म उठ्छु
न्यायको दिनमा प्रेतात्माहरु उठेझैं
र नपाएर बिस्मृतिको 'लेथे' नदी
रक्सीको गिलासमा हाम्फाल्छु
र बिर्सन्छु आफ्नो पूर्व कथालाई
पूर्वजुनी र मृत्युलाई
यसरी नै सधै
चियाको किटलीबाट एउटा सूर्य उदाउँछ,
सधै रक्सीको रित्तो गिलासमा एउटा सूर्य अस्ताउँछ
घुमिरहेकै छ म बसेको पृथ्वी - पूर्ववत्
फगत म अपरिचित छु
वरिपरिका परिवर्तनहरुदेखि,
दृश्यहरुदेखि,
रमाइलोदेखि,
प्रर्दशनीको घुम्ने मेचमाथि
करले बसेको अन्धो जस्तै ।

भूपी शेरचन
 

I don't care - Ashish Neupane

smells like a teen spirit live cover

smells like a teen spirit guitar cover

मोबाइलको प्रयोगले हराए भँगेरा

तपाईंले भँगेरा देखेको कति भयो? सायद धेरै नै। घरका बार्दली र कौसीमा छरिएका अन्न टपक्क टिप्ने र चिरबिर चिरबिर आवाज निकाल्ने यो मसिनो चरो हराउँदै गएको छ। मोबाइल फोन भँगेराको संख्या घटाउन मुख्य जिम्मेवार देखिएको छ।
मान्छेसँग नजिकिएर बाँच्न चाहने यो चरा घट्दै गएपछि वर्षमा एक दिन यसैको संरक्षणबारे चिन्ता गर्दै 'विश्व भँगेरा दिवस' मनाउन थालिएको छ। आइतबार यो दिवसका बेला अन्यत्र थुप्रै कार्यक्रम भए पनि नेपालमा कुनै चिन्ता प्रकट गरिएन।
सहरी क्षेत्रको प्रदुषण, बढ्दो विषादीको खपत र यसको बासस्थान नासिनुका साथसाथै मोबाइल फोनका टावरहरू यसको संख्या घटाउन मुख्य जिम्मेवार देखिएको तथ्य त्यस अवसरमा सार्वजनिक भएका छन्।
मोबाइल फोनलाई उपग्रहसँग जोड्ने 'इलेक्ट्रो म्याग्नेटिक रेडिएसन' भँगेरा विनाशको मुख्य कारण हो। बेलायतको ब्रिस्टल विश्वविद्यालयमा गरिएको एक परीक्षणबाट यस्तो विकिरणले भँगेराको उड्ने बेलामा दिशा ठम्याउने शक्ति र यसको अण्डा कोरल्ने प्रकृया दुबैलाई प्रभाव पार्ने गर्छ। यसले जीवित भँगेराको बाँच्ने आधार र यसको प्रजनन् दुवैलाई प्रहार गरेपछि भँगेराको अस्तित्व खतरामा पर्न थालेको हो।
बेल्जियमको 'रिसर्च इन्स्स्टिच्यूट फर नेचर एण्ड फरेस्ट'ले त अनुसन्धानपछि तोकेरै भँगेरा घट्दै जानुको मुख्य कारणमा मोबाइल फोनका तरंगहरूलाई औंल्याएको छ। उसका अनुसार सहरी क्षेत्रमा मौरीको संख्या घट्नुका कारणमा पनि भँगेरा जस्तै मोबाइलको विकिरण दोषी छ।
'केहीयता नेपालमा भँगेराको घट्दो संख्या महसुस हुन थालेको छ,' पन्छी संरक्षण संघका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत हुमबहादुर गुरुङ भन्छन्, 'प्रकृति संरक्षण सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय संस्था (आईयुसिएन)ले यसलाई वर्गीकरण गर्दा खतराको सूचीमा नराखेकैले संरक्षणमा हामीकहाँ बढी चिन्ता देखिएको छैन।' गुरुङका अनुसार त्यसैले गर्दा पनि आइतबार सारा विश्वले यो १५ सेन्टीमिटर आकारको चराको भविष्यबारे चिन्ता लिइरहँदा नेपालमा यसको वास्तै भएन।
बेलायतको 'रोयल सोसाइटी अफ प्रोटेक्सन अफ वर्डस्'ले अध्ययनपछि यो चरालाई लोप हुनलागेको प्रजातिमा राखिसकेको छ। छिमेकी भारतमै पनि हालै आन्ध्र विश्वविद्यालयले गरेको अध्ययनपछि यो चराको संख्यामा ६० प्रतिशतले कमी आएको पाइएको छ।

सहरी क्षेत्रको विस्तारका क्रममा यस्ता घरेलु चराहरु कसरी जोगाउन सकिन्छ भन्ने हिसाबले भवनका डिजाइन र आवास क्षेत्रको परिवेश तयार पारिनु पर्ने सुझाव गुरुङको छ। 'बिजुलीको हाइटेन्सन लाइन नजिकैको तरङ्गले पनि उड्दै गरेको चरा मर्न सक्छन् भन्ने थाहा छ,' दूर सञ्चार प्राधिकरणका निर्देशक आनन्दराज खनाल भन्छन्, 'त्यसका आधारमा मोबाइलको बेस स्टेशनको तरङ्ग शक्तिले मान्छेमा लामो समय लगाएर प्रभाव पार्ने भए पनि भँगेरा जस्ता साना चरालाई तत्काल असर गर्ने तर्कमा सहमत हुन सकिन्छ।'

आवासीय र वृक्षका गरेर काठमाडौंमा दुई प्रकारका भँगेरा रहेको चराविज्ञ हेमसागर बराल बताउछन्। आवासीय भन्दा पनि वृक्षका भँगेराहरू पछिल्लो समयमा बढी खतरामा पर्न थालेका छन्। घरमा पाइने भँगेरामा तत्काल नयाँ परिस्थिति अनुकूल आफूलाई ढाल्न सक्ने शक्ति हुनु र वृक्षका भँगेरामा त्यो नहुनु प्रमुख कारण रहेको उनको निर्क्यौल छ।

जमाना खराब छ

मान्छेहरुको आफ्नै चाहना खराब छ 

भन्न त भन्दछन् सब जमाना खराब छ| 

तीर हुन् कि हुन् ती दृष्टि यो छातीमा गड्दछन् 

देख्दै छु आँखाहरुकै निशाना खराब छ| 

बाहिर हेर्दा एउटा भित्र छ अर्कै रुप 

बुझ्नै छ गारो गारो बहाना खराब छ| 

शंका छ पिरतीमा शंका जता ततै 

मिलौँ सकिन्न मिल्न सिमाना खराब छ| 

डा. कृष्ण  हरि  बराल 

(Vocal: Nisha  Deshar, Music Composition: Gaire Suresh, Album: Lokarpan)

गजल

हात बाँधी बस्नु हुन्न,काम गरी देखाउ नारी

 हकअधिकार बराबरी,संविधानमा लेखाउ  नारी

 धैर्यवती नाम तिम्रो,साहसिली बनी   सधैं

 असमानता समाजको,जरै देखि मेटाउ नारी

सधै पुज्ने चन्द्रपनि,भेट्न सक्छौ चाहे देखि

त्यसैले त अघि बढी,तिम्रो चन्द्र भेटाउ नारी

हीन बोकी किन तिमी,पीडित बन्छौ सधैंभरि

हेप्ने जन मानसमा,काली बनी चेताउ नारी

उठ्नु पर्छ कम्मर कसी ,एक जुट हुँदै अब

अन्यायको बिरोधी भै,दुखी आत्मा सेकाउ नारी

 इन्द्रिरा प्रयाश

मान्छे

जे बोल्छ त्यो गर्दैन 
जे गर्छ त्यो बोल्दैन 

क्षणभङ्गुर हुन्छ फूलको याम 
भन्ने जाँदाजान्दै पनि 
मान्छे फूलै ओढेर निदाउन चाहन्छ 
यहाँ कोही छ काँढालाई सहर्ष चुम्बन गर्ने? 
व्यबहारिक जीवनमा ओठ 
तन्काउनसम्म नजान्ने/नसक्ने 'हंसमुख'
दर्शनमा खित्का छोड्छ 
कुरुपदर्शनको "अभाङ्गार्ड" 
सुटुक्क लुकेर 
सुरासुन्दरीको तस्बिरमा च्वाँक्क म्वाइ खान्छ 
यहाँ कोही छ चपाइएका अनुहारमा सहृदय चुम्बन गर्ने?

मान्छेले नजानेको के होला! 
थाहा छ, विश्वाशको अर्को किनारा हुँदैन 
भरोसाको पुल बदली हुँदैन 
जीवनको सिमसारमा हरदम संकित मान्छे 
बारबार सत्यबिदुषको सपथ लिन्छ 
यहाँ कोही छ आत्माको आवाज पच्छ्याउँदै 
ढुक्ढुकिको निष्कपट चालमा नाच्ने? 
सफलताको सिँढिबाट हरबार गुल्टिएपछी 
जीतको दौडमा सयबाजी हारेपछी 
पराजित आत्मा बिक्षिप्त भै चिच्याउँछ 
चोकमा निस्केर घोषणा गर्छ 
"मलाई जित्नु छैन!!" 
यहाँ कोही छ सत्य स्विकारोक्तिमा 
आत्माको इमान्दारिता ब्यक्तिँदै 
पराजयको अनुभूती सविस्तार बोल्ने? 

हंसिलो तस्बिरमा बर्षिने चुम्बनले 
ओइलाएको हृदय स्पर्श गर्ला!!?
आँखाको दृष्यरसबै वासन्ती हुन्नन् 
तैपनी मान्छे 
आधा डढेको कुरुप 'कोइला जिन्दगीको'दुहाइ दिँदै 
लुकिलुकी कोपिलाको रङ्ग 
चोर्ने दुस्साहस गरिरहन्छ
मान्छे
कुरुप दर्शनको वकालतमा जिन्दगी लतार्दै 
सुरुप अनुहारहरुको उपासना गरिरहन्छ 
भुलभुलैयाको सागरमा यतै कतै 
सत्य बोल्छ ,,झुट ओकल्छ 
रहस्यको आकाशगंगामा रहस्यै भएर 
टिल्पिल टिल्पिल गर्छ 
जे बोल्छ त्यो गर्दैन 
जे गर्छ त्यो बोल्दैन
जिन्दगीको रङमञ्चमा यस्तै यस्तै गरिरहन्छ 
मान्छे ,,,।।।
दीप्स शाह
 

देशै जल्न थाले पछि

देश भित्र अन्यायको आगो बल्न थाले पछि
उठ्नु पर्छ एकजुट भइ, देशै जल्न थाले पछि ।

अत्याचारले सिमा नाघे, हामी माथि घात गरे
सहि बस्न हुन्न अब, सिधै छल्न थाले पछि । 

अप्ठ्यारोमा पर्दैछ देश, स्वाभिमान हराउँछ कि
शान्ति छाडि विदेशीको पाउ मल्न थाले पछि

चेतनाको कमि भए, संरचना भत्काउँदै
छिमेकीको इशारामा उनै चल्न थाले पछि ।

हिम्मत अझै बाँकी नै छ, बीर नेपाली गोर्खालीको
देखाउनै पर्ने भयो, देशै ढल्न थाले पछि ।

जागेों उठेो नेपाली हो, देश हामी सबैको हो
देश भित्रै अशान्तिको बीउ फल्न थाले पछि ।

हरि मानन्धर "विवश"

यहाँ............

दुख पाउँछन् चाहिनेभन्दा, जान्नेहरु यहाँ !

सबैलाई आफू जस्तै, ठान्नेहरु यहाँ !!

सधैं पर्छन् पेलिनेमा, सोझा सिधामात्रै !

अह्राउनेका सबै कुरा, मान्नेहरु यहाँ !!

हुनैपर्छ सोच्न बाध्य, परिश्रमी पनि !

अघि सरी गाह्रो काम, छान्नेहरु यहाँ !!

हिँडनुपर्छ रुँदै रुँदै, उपकारी बन्दा !

फसेकालाई हात समाइ, तान्नेहरु यहाँ !!

पछुताउँछन् धोखा पाइ, रुन्छन् एकान्तमा !

चरित्रवान बन्न मनलाई, बान्नेहरु यहाँ !!

कहलिन्छन् महान् उनै, हुन्छ जयजय !

छाडिएको साँढे जस्तै, हान्नेहरु यहाँ !!

नील खड्का 
सगरमाथा टेलिभिजन
 

गजल

आतुर छन् यी कानहरु, सक्छौ चाँडै जवाफ देऊ । 

या त मिल्काऊ मेरो गुलाब, या बदलामा गुलाब देऊ ।

पिलाएर नजरबाट, बानी पार्‍यौ तिम्रो मलाई, 

नशा काट्न त्यो नशाको, अर्को कुनै शराब देऊ ।

लक्ष मेरो अब तिमी, बाँकी सबै भुली सकें, 

पुरा गरोस् चाह मेरो, पत्थर मनलाई दबाब देऊ । 

 एक्लो यात्रा अनेक बाधा, भौतारिन्छु यता उती,  

बहँदैछ 'जीवन' उल्टो, यस्लाई सही बहाव देऊ । 
 जितेन्द्र मल्ल

I want to show - Ashish Neupane

केहि कम्प्युटर सम्बन्धि जानकारी

कम्प्युटर सम्बन्धी केही उपयोगी टिप्स

Scroll Bar को साइज(Width)बढाउने वा घटाऊनलाई

१ Desktop मा Right क्लिक गर्नुस् र Properties मा क्लिक गर्नुस्

२ Appearance Tab मा क्लिक गर्नुस्

३ Advanced Tab मा क्लिक गर्नुस्

४ Item मा Scrollbar चुज गर्नुस्

५ अब Size बढाउने हो या घटाऊने हो Amount राख्नुस्

६ ok , ok

Desktop बाट Recycle Bin लाई हटाउन चाहनु हुन्छ भने

१ Start मा क्लिक गर्नुस् अनी Run मा क्लिक गरेर Regedit टाइप गर्नुस् र Enter थिच्नुस्

२ त्यसपछि HKEY_Local_Macine \ Software \ Microsoft \ Windows \ Current Version \ Explorer \ Desktop \ Namespace

३ Namespace को "+" मा क्लिक गर्नुस्

४ 645FF040-5081-101B-9F08-00AA002F954E मा क्लिक गर्नुस्

५ दाँया पट्टीको Default लाई डबल क्लिक गर्नुस् र Value Data को Recycle Bin लाई हटाइदिनुस्

६ आफ्नो कम्प्युटरलाई Re Boot गर्नुस् ।

तपाईं आफ्नो Folder लाई Invisible बनाउन चाहनु हुन्छ भने

१ कुन Folder लाई Invisible बनाउन चाहनु भएको हो त्यो Folder लाई Highlight गर्नुस्

२ Right माउस क्लिक गर्नुस् र Rename मा क्लिक गर्नुस्

३ Alt कि लाई थिची 0160 टाईप गर्नुस्

४ तपाईंको Folder को नाम हराइसकेको हुनेछ

५ अब उक्त Folder लाई Right क्लिक गर्नुस् , Prperties \ Customize \ Change Icon मा क्लिक गर्नुस् ६ त्यहा थुप्रै Icon हरुको लिस्ट छ , Scroll Bar लाई अली अली गरेर सार्दै जानुस् , त्यहा केही खाली ठाउँ देख्ननु हुन्छ त्यो खाली ठाउलाई क्लिक गर्नुस् र ok,ok गर्नुस्

७ तपाईंको Folder अब गाएब भयो । अब त्यो Folder लाई तपाईंले मात्र थाहा पाउने ठाउमा लगेर राख्न सक्नु हुन्छ ।

८ तपाईंले फेरी अर्को Folder लाई पनि यस्तै गर्न चाहनु भयो भने errorrenaming file or folder भन्ने मेसेज आउछ त्यसको लागि अर्को Folder लाई Rename गर्दा एक चोटि Space बार थिचेर अनी Alt कि थिचेर 0160 राख्दा हुन्छ । यसै गरी अरु Folder हरु पनि यस्तै गरी बनाउन सक्नु हुन्छ ।

Task bar लाई Auto Hide कसरी गराउने

१ Task bar को खाली ठाउमा Right क्लिक गर्नुस्

२ Properties मा क्लिक गर्नुस्

३ AutoHide मा टिक मार्क लगाइदिनुस्

४ ok गर्नुस्

My Computer बाट Manage लाई Hide गर्न चाहनु हुन्छ भने

१ Start \ Run \ Regedit खोल्नुस्

२ अब HKEY_CURRENT_USER / Software / Microsoft / Windows / CurrentVersion / Policies / Explorer

३ अब दाँया पट्टी खाली ठाउमा Right क्लिक गर्नुस् र New Dword Value मा क्लिक गर्नुस् । नाम राख्नुस् NoManageMyComputerVerb

४ Value Data लाई 1 राखी दिनुस्

५ computer लाई Reboot गर्नुस्

कम्प्युटरलाई Shutdown गर्ने Shortcut बनाउन चाहनु हुन्छ भने

१ Desktop मा Right माउस क्लिक गर्नुस्

२ New \ Shortcut

३ नाम राख्नुस् rundll32.exe वा PowrProf.dll वा SetSuspendState यि तीन मध्य कुनै पनि एक नाम राख्नुस्

४ अब तपाईंले बनाउनु भएको यो Shortcut लाई तपाईंले क्लिक गर्नु भयो भने तपाईंको कम्प्युटर आँफै Shutdown हुनेछ

Task Manager लाई Enable या Disable गर्ने

१ Start \ Run \ Regedit

२ Regedit भित्र HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\System

३ दाँया भागमा Right क्लिक गरेर New DwordValue बनाउनुस् र नाम राख्नुस् DisableTaskMgr

४ Task Manager Enable गर्नको लागि Value लाई 0 राखी दिनुस्

५ Disable गर्न को लागि Value 1 राख्नुस्

Desktop Cleanup Wizard लाई कन्ट्रोल गर्ने

Default मा Desktop Cleanup Wizard को पप अप हरेक ६० दिन पछि तपाईंको Desktop मा आउने गर्छ , यसलाई हटाउन चाहनु हुन्छ भने

१ Desktop मा Right क्लिक गर्नुस्

२ Properites मा जानुस्

३ Desktop Tab मा क्लिक गर्नुस्

४ Customize Desktop Button मा क्लिक गर्नुस्

५ Desktop Cleanup Wizard मा भएको टिक मार्कलाई हटाइदिनुस्

Internet Explorer बाट File Menu लाई लुकाउन चाहनु हुन्छ भने

१ Start \ Run \ Regedit

२ HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer

३ दाँया भागको खाली ठाउमा Right क्लिक गरी New Binary Value मा क्लिक गर्नुस् र नाम राखी दिनुस् NoFileMenu

४ Value लाई 01 00 00 00 राखी दिनुस्

५ कम्प्युटरलाई Reboot गर्नुस्

**देश दुख्ने मुटु**

मिल्नेभए  यो अढाइसय ग्रामको मुटु

अनगिन्ती  टुक्रा पारेर

मनचिन्ते आकारहरुमा ढालेर 

नाङ्लो र  ढाकरहरुमा

  खर्पन र पेरुङ्गोहरुमा

नभए पटुकीको भित्री गाँठोमा पोको पारेर

हिमालदेखी उँधो  पठाइदिन्थेँ

तराइदेखी उँभो लगाइदिन्थेँ

मनैले मात्र के हुनेरहेछ र!

पेट भन्दा ठुलो बाध्यता जिन्दगीको अर्को नहुने रहेछ !

भोका सन्तानको आशातित अनुहारमा

म कुन दर्शनको बखान गरुँ?

बेदनाले खुम्चिएको मुटु

अलिकती हाडमासुले छोपेर

श्रम बेच्दै बालुवाको कणकणमा

प्रत्याशित भरे भोलीको चुल्हो बाल्न भौंतारीइरहेको 'म' लाई

पहिले त जाउलो चाहिन्छ

छानो चाहिन्छ

लाज ढाक्ने दुइटुक्रा बर्को चाहिन्छ ,,,,

उदाङ्गो तनले ढाकिएकोमनहरुको अभिनय गर्न नसकिने रहेछ!

झ्याङ्ग्प्वाल मजेत्रोमा छोपिने

असफल प्रयासमा जिन्दगीको कहर काट्ने

नङ्गाको बगालमा देशको कुन पाली छाउने कुरा गरुँ??  

हरियो देशका सुनौला मनहरु

मरुभूमीको तातोमा क्याक्टस बाँच्नुछ

सम्झनाको जालिरुमाल

किन्ने

साट्ने

र

 जिन्दगीको एक कुइनेटोमा

भरीएको  पेट 

अनी ढाकिएको जिउ

आफ्नै छानोमुनी लुकाएर

स्वाभिमानको बिस्तारामा लडिबुडी गर्ने

एक त्यान्द्रो सपनामा तुर्लुङ्ग झुण्डिदै

घरी उँभो सगरमाथा नियाल्नु छ

घरी सुस्केरामा तलबी सन्तोष साट्नुछ

आश्वासनले जीवनका खाँचा नटर्ने रहेछन !

पुर्खाको बाक्लो छालामा लुटुपुटिएर

हिजो खाँदै सपनाको भोली डकार्दै

आज देख्दै नदेखी

बुझ्दै नबुझी

सुन्दै नसुनी

नटिल्पिलाएका  पसिना

चमरले हम्केर

अझै भन्छौ कि म निष्ठूर छु??

माटो भुलेर  आफुमा केन्द्रित  छु?

कि मलाई देश दुख्दैन?

कि देश हेर्ने ऐनामा म प्रतिबिम्बित हुँदिन?

हेर ! नियाल मेरा छातीका कोलाजहरु !

सुँघ मेरा ताजा पसिनाहरु!

बनिबुतोको एक एक हिस्साले रङ्गिएको मेरो रगत!!

त्यहीँ पाउनेछौ मेरो देशचिन्तन्

त्यहीँ देख्नेछौ देश दुख्ने मुटु र आफु देखिने ऐना   ।।।

दीप्स शाह

बाँच्न सिकेँ !

घात गर्दा निष्ठुरीले, ठीकै भयो बाँच्न सिकेँ !

पीर व्यथा आफैंसँग, ठीकै भयो साँच्न सिकेँ !!

रुप अनेक निर्मोहीका, गाह्रो हुने चिन्न यहाँ !

घातसँगै सही गलत, ठीकै भयो जाँच्न सिकेँ !!

बितेका दिन सम्झिएर, कमजोर हुनु किन अब !

मर्काएर कम्मर पनि, ठीकै भयो भाँच्न सिकेँ !!

धोका पाउँदा मर्न खोज्छन्, कतिपय पागलप्रेमी !

विरहका गीतमा पनि, ठीकै भयो नाच्न सिकेँ !!

-नील खड्का

सगरमाथा टेलिभिजन
अनामनगर, काठमाडौं ।

कुकुरले बिरालोलाई किन लखेट्छ ?

कुकुरले सामान्यतः बिरालोलाई लखेट्ने भए पनि देख्नेबित्तिकै लखेट्छ भन्ने धेरैको धारणा गलत हो । कुकुर र बिरालोलाई परम्परागत शत्रु मानिन्छ । 'कुकुर-बिरालोको झगडा' भन्ने उखान त नेपालीहरूमाझ प्रख्यात नै छ । झट्ट हेर्दा यस्तो लाग्छ कि कुकुरले बिनाकारण आफ्नै काममा मस्त बिरालोलाई लखेट्छ । तर यसमा पनि वैज्ञानिक रहस्य लुकेका छ । र, यो वैज्ञानिक रहस्य जीवको क्रमविकाससँग सम्बन्धित छ ।

कुकुर प्राकृतिक रूपमा शिकारी जीव हो । 10 हजार वर्षभन्दा पहिले मानवसमाजले यसलाई घरपालुवा बनाउनुभन्दा अगाडि कुकुर शिकार गर्थ्यो । प्राकृतिक रूपमा प्राप्त हुने शिकार गर्ने कलाको प्रयोग गरेर सामुहिक रूपमा शिकार गर्ने कुकुर सफल शिकारी थियो । शिकार गर्ने प्राकृतिक रूपमा प्राप्त कलाहरूमध्ये कुनै वस्तु वा जीवको चालद्धारा उत्तेजित हुने व्यवहार पनि एक हो । त्यसैले कुकुर बिनाकारण बिरालोमाथि जाइलाग्ने नभई बिरालोको चालले उसलाई उत्तेजित पार्नाले हो ।

यस्तो पनि हुन्छ

तपाईले कुकुरलाई देखाएर कुनै खेलौना पर फाल्नुभयो भने त्यस खेलौनाको चालले गर्दा उत्तेजित भई त्यसलाई शिकारको रूपमा लिएर त्यो खेलौनालाई 'मार्न' खोज्छ किनभने कुकुरले प्र

कृतिकै चालबाट उत्तेजित हुने व्यवहार सिकेको हुन्छ । त्यसैले बिरालो आफ्नै काममा मस्त भई यताउता गरिरहँदा कुकुरको ध्यान उसप्रति आकर्षित हुन्छ र बिरालोको चालले उसलाई उत्तेजित तुल्याउँछ ।

"एउटा प्रस्न भगवानलाई"

दुनिया लाई दुर  गर्न बहाना बनायौ |

चाहेको नपाउने भए किन चाहाना बनायौ ?

यहाँ मान्छे को मोल नहुँदा,मायाको कदर नहुँदा

सारा पिडा लुकाउने माया को छाना बनायौ |

चेतनशील प्राणी भनि मन दियौ मुटु दियौ

अनि सारा खुसि काटी चाना-चाना बनायौ |

मनको कुरा मनमै राख्नु  भनि इख दिइ  

दुनियाको सामु तर खाली पाना बनायौ |

दुख छोप्न साहास अनि खुसि ढाक्न मन दिई

भोक मेट्न आँशु लाई खाना बनायौ |

एउटा  प्रस्न भगवान लाई, किन चाहाना बनायौ ??
 -कुमार यात्री

"मन को व्यथा"

तिमीलाई    चाहने    हजार    होलान

अनि मलाई किन पो चाहन्थ्यौ  र ?

सबै तिम्रा रुपका प्यासी हुन

चोखो माया तिमीले किन पो चाहन्थ्यौ र ?

लत्यायौ मेरो चोखो माया हसायौ सारा दुनियालाई

मलाई तिरष्कार गरि  दोषी बनाएर |

दुइ शब्द मायाको केहि मिठो बोलि दिदा

भएन  तिमीलाई बोल्यौ सबै लुकाएर |

जानुनै थियो भने  तिमीलाई, किन पो  झुटो

 बोल्नु पर्थ्यो  र कमलो मनै दुखाएर

म त तिमीलाई नै माया गर्छु भन्दा

मुटु चिर्ने गाली दियौ

यी दुइ आँखामा आसु देख्दा

खुसीले दुनिया हसाउने ताली दियौ .................   

  -नवराज श्रेष्ठ